Deze artsenhandleiding beschrijft aanbevelingen om belangrijke risico’s van methylfenidaat te beperken of te voorkomen. Het materiaal is beoordeeld door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).

Introductie

ADHD is een veel voorkomende neuro-psychiatrische aandoening bij kinderen en adolescenten en kan ook doorgaan tot in de volwassen leeftijd. Voor ADHD wordt een multimodale behandelingsmethode aanbevolen, waarbij vaak methylfenidaat wordt voorgeschreven. Zoals bij elke medische behandeling dienen de voordelen en de risico's goed te worden afgewogen voordat met de behandeling wordt gestart.

Vanwege de stimulerende eigenschappen van methylfenidaat en de frequente aanwezigheid van comorbiditeiten die in verband worden gebracht met ADHD, is het belangrijk dat methylfenidaat-producten consistent en uitsluitend door de juiste patiënten worden gebruikt.

Het begeleidende materiaal werd door de fabrikanten van methylfenidaat-producten ontwikkeld om bewustwording te bevorderen en opvolging van aanbevelingen voor gebruik van methylfenidaat te vergemakkelijken.

Wij raden u aan om dit materiaal te gebruiken samen met de volledige productinformatie (Samenvatting van productkenmerken; SmPC) van het individuele product dat wordt voorgeschreven.

Samenvatting

Tijdens het gebruik van methylfenidaat kunnen bepaalde bijwerkingen, zoals cardiovasculaire, cerebrovasculaire en neuro-psychiatrische stoornissen of symptomen, optreden. Daarom dienen de volgende zaken regelmatig te worden gecontroleerd bij patiënten die methylfenidaat gebruiken:

• meting van de bloeddruk en hartslag;
• controle van de eetlust, meting van lengte en gewicht (alleen van toepassing op kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar);
• het ontstaan of verergeren van problemen met de stemming, gemoedstoestand of andere ongewone gevoelens tijdens het gebruik van geneesmiddelen die methylfenidaat bevatten.

Beschikbare materialen voor voorschrijvers

Naast de SmPC voor elk individueel product zijn de volgende hulpmiddelen beschikbaar:

• een checklist om door te nemen/in te vullen voorafgaand aan de start van de methylfenidaatbehandeling: checklist 1 - Methylfenidaat-checklist voorafgaand aan het voorschrijven (bekijk checklist);
• een checklist om door te nemen/in te vullen tijdens voortdurende behandeling met methylfenidaat: checklist 2 – Methylfenidaat-checklist voor doorlopende controle tijdens de voortdurende behandeling (bekijk checklist);
• een kaart voor gebruik bij doorlopende controle tijdens de behandeling met methylfenidaat (bekijk kaart).

Het doel van de checklists is u een toegankelijke lijst te bieden van punten die u bij uw patiënt moet controleren voordat u methylfenidaat voorschrijft en tijdens voortdurende behandeling.

In alle gevallen geldt dat u voor nadere informatie altijd de volledige SmPC van het individuele product dat wordt voorgeschreven dient te raadplegen.

Methylfenidaat als onderdeel van een uitgebreid behandelingsprogramma

Bij de behandeling van ADHD is de plaatsing in een juiste onderwijsinstelling van essentieel belang en is psychosociale interventie gewoonlijk noodzakelijk. Daar waar alleen remediërende orthopedagogische maatregelen onvoldoende zijn gebleken, moet de beslissing om methylfenidaat voor te schrijven gebaseerd zijn op een gedegen zorgvuldige beoordeling van de ernst van de symptomen van de patiënt.

Farmacotherapie met methylfenidaat wordt geïndiceerd als onderdeel van een uitgebreid behandelingsprogramma voor ADHD.

Neem het volgende in overweging, om te garanderen dat gebruik van methylfenidaat altijd op het bovenstaande is gebaseerd:

• diagnose gesteld op basis van een gedegen zorgvuldige beoordeling van de ernst en chroniciteit van de symptomen in relatie tot de leeftijd van de patiënt;
• diagnose gesteld op basis van de criteria van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) of de richtlijnen in de International Classification of Diseases (ICD), en gebaseerd op een volledige voorgeschiedenis en beoordeling van de patiënt;
• medische en gespecialiseerde psychologische, educatieve opvoedkundige en sociale maatregelen worden toegepast.

Raadpleeg voor nadere gegevens de volledige SmPC van het individuele product dat wordt voorgeschreven.

Meld bijwerkingen bij het Nederlands Bijwerkingencentrum Lareb

Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden via het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb; website www.lareb.nl.

Aanvullende informatie betreffende methylfenidaat is beschikbaar in de SmPC op www.cbg-meb.nl.

Klik op bovenstaand icoontje om dit document in pdf te downloaden.

(Om dit bestand te bekijken hebt u Adobe PDF Reader nodig. Het is gratis en u kunt het hier downloaden)